No

του Pablo Larrain. Με τους Gael García Bernal, Alfredo Castro, Antonia Zegers, Luis Gnecco, Marcial Tagle, Nestor Cantillana


Η δύναμη είναι στα χέρια σου! Τηλεθεατή!
του zerVo (@moviesltd)

Δες το λίγο διαφορετικά, κοίταξε πίσω από το πανί φίλε. Για ποιον ακριβώς λόγο ένας σύγχρονος κινηματογραφιστής να ασχοληθεί μυθοπλαστικά με ένα ιστορικό γεγονός, ένα τέταρτο του αιώνα κατόπιν της τέλεσης του? Αν θα ήθελε απλά και μόνο να αναδείξει το συμβάν, θα έκανε την μισή δουλειά από όση έκανε τώρα, θα κρατούσε τα ντοκουμέντα της εποχής, θα πρόσθετε συνεντεύξεις από δυο τρεις πρωταγωνιστές των γεγονότων και θα το πλάσαρε ωραία και όμορφα σαν τεκμηρίωση, δίχως να τσακιστεί να αναπαραστήσει το χθες στην σημερινή φόρμα. Κάτι άλλο όμως θέλει να πει, κάτι διαφορετικό να ορίσει. Κάτι που τον προβλημάτισε μέσα από μια διαδικασία που άλλαξε (?) το μέλλον της πατρίδας του και μέσω των δραματοποιημένων δεδομένων στιγμών, στο σερβίρει κατά τέτοιο τρόπο ώστε να σε προκαλέσει να εξετάσεις και την δική του εκτίμηση. Και που λεπτό με το λεπτό που περνά στην αφήγηση του, προκαλεί τον τρόμο αν και εφόσον ισχύει: Ένα από τα διασημότερα Όχι στα παγκόσμια χρονικά, υπήρξε παλλαϊκή απαίτηση για ήταν αποτέλεσμα ενός καλοστημένου τηλεοπτικού σόου? Και αυτό το αίτημα παίζει να ισχύει μόνο επί της παρούσης ή γενικότερα διανύουμε μια μακρά περίοδο αμνοποίησης της κοινής γνώμης?

Δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια κλείνει στην διακυβέρνηση της Χιλής ο άτεγκτος και στυγερός δικτάτορας Πινοτσέτ, που πήρε τα ηνία της χώρας στα χέρια του στα 1973, ανατρέποντας με βίαιο τρόπο τον σοσιαλιστή ηγέτη Σαλβαδόρ Αλιέντε. Κατόπιν των διεθνών πιέσεων και προκειμένου η γωνιά της Λατινικής Αμερικής να βγάλει ένα πιο φιλελεύθερο πρόσωπο προς τα έξω, ο Στρατηγός θα δεχθεί την διεξαγωγή δημοψηφίσματος όπου ο λαός θα αποφασίσει για το αν θα δώσει οκταετή παράταση στην θητεία του. Επί τέσσερις ολόκληρες εβδομάδες οι δύο αντιμαχόμενες παρατάξεις, του χουντικού Ναι και του δημοκρατικού Όχι, θα παρουσιάσουν το πρόγραμμα τους στην μικρή οθόνη, σε ημερήσια βάση, έχοντας στην διάθεση τους μόλις 15 λεπτά η καθεμιά.

Πανέξυπνος και γεμάτος φρέσκες ιδέες, ο χαρισματικός και φιλόδοξος διαφημιστής Ρενέ Σααβέρδα (που εδώ φέρει την γλυκύτατη, εκφραστική και πειστικότατη μορφή του ζεν πρεμιέ Gael Garcia Bernal) γνωρίζει πολύ καλά τον τρόπο να επικοινωνήσει το προιόν που επιθυμεί να προωθήσει, με το κοινό που παρακολουθεί τα καινοτόμα σποτς που ο ίδιος επιμελείται. Ικανότητα που θα υποπέσει στην αντίληψη της συντονιστικής επιτροπής της πλευράς του No, που παρόλες τις πρώιμες αντιρρήσεις του, θα τον πείσει να αναλάβει την τηλεοπτική καμπάνια του. Κι ενώ οι περισσότεροι θα περίμεναν πως το καθημερινό τέταρτο θα αναλωνόταν σε επίδειξη των θηριωδιών που προκάλεσε η μπότα των στρατηγών στην μακρόστενη λωρίδα γης στις ακτές του Ειρηνικού, ο Σααβέρδα, θα ακολουθήσει την δική του ιδιαίτερη μέθοδο, διαλαλώντας την επανάσταση σαν πραμάτεια, ακριβώς όπως θα έπραττε στην διαφήμιση ενός αναψυκτικού ή μιας ηλεκτρικής συσκευής.

Πρέπει να κεντριστεί το ενδιαφέρον της μέσης ηλικίας και όσων παρακολουθούν την τηλεοπτική πράιμ τάιμ είναι η άποψη του. Συνεπώς η ξύλινη γλώσσα των πολιτικών της αντιπολίτευσης περνά σε δεύτερη μοίρα, τα βίντεοκλιπ αποκτούν χρώμα, ρυθμό, εντυπωσιακά σλόου μόσιον και στυλ MTV, οι μαυροφορεμένες μανάδες των αγνοουμένων μετατρέπονται σε αρτιστίκ χορεύτριες του φλαμένκο και το Όχι, ίσα που παίρνει την μορφή της αντίδρασης του ερωτικού υποκειμένου στις ορέξεις του φαλλοκρατικού καθάρματος. Και το κόλπο πιάνει, ειδικά από την στιγμή που η πλευρά του Yeah, επιμένει στις παλιομοδίτικες τακτικές, έχοντας σαν μοναδικό της ζόρι για το αν ο Μπαμπάκας θα εμφανιστεί στο γυαλί με ή δίχως την στολή του. Πρόσεξε με, αίμα, διώξεις, εξορίες, αφανισμοί, δεν υπάρχουν, ή έστω επιδερμικώς απεικονίζονται στα σποτάκια. Ο πόπολο τα έχει λησμονήσει, έχει προσαρμοστεί στο εδώ και μιάμισι δεκαετία περιβάλλον και δεν δείχνει διάθεση να γυρίσει στο αμφίβολο προλετάριο παρελθόν. Άρα το αποτέλεσμα, που είναι γνωστό τοις πάσι πλέον, άσχετα αν ο ρυθμός του φιλμ σε κρατά σε αγωνία για την έκβαση μέχρι την τελική του ανακοίνωση, είναι βγαλμένο όχι από τον πόνο των βασανισμένων στην φάλαγγα και των αδίκως εκτελεσθέντων στο απόσπασμα, μα από την επιλογή στην πολιτική εκστρατεία του σωστού προμότερ! Θλίψη! Η εικόνα λέει την σκληρή αλήθεια και δεν χρειάζεται καν να σκεφτώ αν τα περιστατικά που περιγράφει ανταποκρίνονται πλήρως - ή και καθόλου μου είναι αδιάφορο - στην πραγματικότητα.

Ένας από τους πιο χαρισματικούς δημιουργούς που έχει γεννήσει το νότιο τμήμα της αμερικάνικης ηπείρου, στην μετά μιλένιουμ εποχή, ο Pablo Larrain, ολοκληρώνει την τριλογία που είναι αφιερωμένη στην τραγωδία που βίωσε ο τόπος του, με ένα φιλμικό διαμάντι, δομημένο κατά τέτοιο τρόπο ώστε να σκορπίσει στο κοινό του απεριόριστη τροφή για σκέψη. Δείχνοντας απίστευτη εμμονή στον τρόπο προβολής της περιόδου - σε τέτοιο βαθμό που εκθέτει ανεπανόρθωτα το art direction του εξελισσόμενου στην ίδια χρονική στιγμή, οσκαρικού φαβορί, Argo - ο Χιλιανός δεν στέκεται μόνο στο να φορέσει στους ήρωες του δυο φαρδιά τζιν, να τους μακρύνει μαλλί και μούσι και να σκορπίσει στους δρόμους του Σαντιάγο Κορτίνες και  Καντέτ. Παρά παίρνει στα χέρια του μια Sony U-Matic του 70 και σκηνοθετεί σε μέτριας φωτεινότητας, χαμηλότατου κοντράστ και τεχνηέντως προβληματικής χρωματικής σύγκλισης κάδρο 4 προς 3, σαν να τραβούσε με αγωνία τα πλάνα του την ώρα που συνέβησαν, ζωντανά για να τα δώσει στο ρεπορτάζ, μιξάροντας τα συνάμα υποδειγματικά με τα ορίτζιναλ επίκαιρα της εποχής.

Για πες: Το αισθητικό αποτέλεσμα, μολονότι αποδιωχτικό στην καλομαθημένη στην 3-D αρτιότητα ματιά, λειτουργεί σαν μια πανίσχυρη μηχανή του χρόνου, που αποσπά τις αισθήσεις του σινεφίλ και τις προσγειώνει στο μέσον των γυρισμάτων, των διαδηλώσεων, των επιθέσεων των μπασκίνων, σχεδόν τις στέλνει πίσω από το παραβάν να ρίξουν ψήφο. Που θα βάλουν ακριβώς τον σταυρό, στο Si ή στο No? Δεν έχει πλέον κανένα απολύτως νόημα. Άλλωστε μόνο κάποιος ρομαντικός ή ονειροπόλος θα πίστευε, πως στις σημερινές δημοκρατίες του τηλεκοντρόλ η κάλπη αντανακλά την κονιορτοποιημένη στα παράθυρα και κατακερματισμένη στις ιλουστρασιόν αφίσες ανίκανων πολιτικών, λαϊκή εντολή...






Στις δικές μας αίθουσες? Στις 31 Ιανουαρίου 2013 από την Strada

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Η δική σου κριτική