Επικίνδυνη Σιωπή

της Larysa Kondracki. Με τους Rachel Weisz, Monica Bellucci, Vanessa Redgrave, David Strathairn


Αξίζει μεν, Insider δεν είναι...
του gaRis (@takisgaris)
Ένα κρύο πρωινό του Γενάρη, πετάξαμε με ένα μεταγωγικό C-130 από το αεροδρόμιο της Βενετίας, με προορισμό το Σαράγεβο της Βοσνίας. Ήταν 1998. Μια ομάδα περίπου 30 φοιτητών και καθηγητών, με αντικείμενο σπουδών τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατικοποίηση, σε ένα field trip με σκοπό να βιώσουμε από πρώτο χέρι, το πώς «λειτουργούσε» η χώρα –προτεκτοράτο των διεθνών οργανισμών τότε, αμέσως μετά τον εγκληματικό γιουγκοσλαβικό εμφύλιο. Στο Σαράγεβο, υπήρχαν παντού σημάδια κυκλωμένα με κόκκινη μπογιά από τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς, ενώ στο Μόσταρ τα κατάλοιπα των οδομαχιών μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων ήταν έκδηλα σε κάθε βήμα. Οι τοίχοι των ρημαγμένων σπιτιών σουρωτήρι από τα καλάσνικοφ, ουδεμία δε κυκλοφορία ήταν εφικτή χωρίς τη συνοδεία στρατιωτικών δυνάμεων ή κυανοκράνων μετά τη δύση του ηλίου. Όσοι δεν έχουν ζήσει εμφύλιο όπως δηλ. και η δική μας, άπληστη ως ανιστόρητη γενιά, δεν είναι δυνατόν να ξεχάσουν μια τέτοια εμπειρία.

Η συγκεκριμένη τραγωδία είχε και μια σκοτεινή πλευρά που αφορούσε την ίδια την παρουσία των μισθοφόρων υπαλλήλων του Ο.Η.Ε. στη μαστιζόμενη από εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας χώρα. Εταιρείες όπως η διαβόητη DynCorp, η οποία συνεχίζει απτόητη να στέλνει κόσμο σε εκστρατείες όπως του Ιράκ και του Αφγανιστάν σε αγαστή συνεργασία (και με αδρότατες αμοιβές) με τα Ηνωμένα Έθνη, εμπλέκονται δια των μισθοφόρων τους σε εκτεταμένα σκάνδαλα που αφορούν μαστροπεία, sex trafficking 2.500.000 γυναικών και ανθρωποκτονίες δια βασανιστηρίων, παρέα με τοπικούς επίορκους αστυνομικούς και χρυσοκάνθαρους καρεκλοκένταυρους αξιωματούχους των UN, EU, OSCE (και πάει κλαίγοντας) σε πληγείσες από τη δυστυχία του πολέμου περιοχές της Βοσνίας.

Μέσα στην κεκαλυμμένη διαφθορά, υπήρξαν φωνές όπως αυτή της αμερικανίδας Kathy Bolkovac, αστυνομικού από το Lincoln της Nebraska, στην οποία, εν έτει 1999, έταξαν συμβόλαιο $100,000 για ένα χρόνο, ώστε να υπηρετήσει ως κυανόκρανη εκεί. Η Kathy, παντρεμένη με τη δουλειά της και χωρισμένη μητέρα μιας έφηβης κόρης, θα χρησιμοποιούσε τα χρήματα για να μετακομίσει πιο κοντά στο παιδί της, οπότε δεν το πολυσκέφτηκε, εντελώς απροετοίμαστη για το τι θα συναντούσε σε μια χώρα όπου οι γυναίκες έπεφταν τακτικά θύματα βιασμού, σεξουαλικής δουλείας και μαζικών δολοφονιών, σε περίπτωση που προσπαθούσαν να αποδράσουν. Οι όποιες συλλήψεις δραστών αυτών των ειδεχθών εγκλημάτων ήταν εικονικές, τη στιγμή που ο Ο.Η.Ε. δημιουργούσε ειδικό γραφείο ενάντια στο sex trafficking, όπου η Bolkovac ανέλαβε ιδιαίτερα ενεργό ρόλο, μέχρις ότου…βρήκε τοίχο. Η απύθμενη γραφειοκρατία των διεθνών οργανισμών συνδυαζόμενη με την υπερχειλίζουσα διαφθορά της ντόπιας μαφίας και τα βρώμικα ένστικτα των μισθοφόρων ειρηνοποιών, έπεσαν πάνω της με κάθε μέσο για να τη σταματήσουν.

Αυτή την πάλη μιας υγιούς φωνής να ανατρέψει το σάπιο σύστημα εκ των έσω, θέτει αρκετά εύγλωττα, ήδη με τον τίτλο του το Whistleblower, πρώτο σκηνοθετικό - σεναριακό εγχείρημα της ουκρανο-καναδέζας Larysa Kondracki, γυρισμένο κυρίως στο Βουκουρέστι όσο και στο δικό μας Τορόντο. Η Kondracki πέρασε δύο χρόνια στο Άμστερνταμ, παρέα με την Kathryn Bolkovac, η οποία, αφού ξεμπρόστιασε τον ΟΗΕ και τους κοντράκτορές του, αποσύρθηκε στην Ολλανδία, μένοντας φυσικά από τότε –παρά τη θέλησή της- εκτός οποιασδήποτε ειρηνευτικής αποστολής. Στον ομώνυμο πρωταγωνιστικό ρόλο η κυρία Daniel Craig, Rachel Weisz, στον κατά την άποψή μου καλύτερο ρόλο της ως τώρα καριέρας της.

Η Weisz, βραβευμένη με υποστηρικτικό Oscar για τον Επίμονο Κηπουρό του Meirelles, παρόμοιας (ακτιβιστικής) θεματολογίας, με το επιφανειακά ψυχρό βλέμμα και την οργισμένη αποφασιστικότητα του αφιερωμένου στην αποστολή του ανθρώπου, πλάθει έναν συναρπαστικό στην αλήθεια του χαρακτήρα, σκάλες ανώτερο από τα κροκοδείλεια δάκρυα της πρέσβειρας του Ο.Η.Ε. Αντζελίνας Ζολί στις αντίστοιχης θεματικής ταινίες Beyond Borders, A Mighty Heart και φυσικά στο πρώτο της σκηνοθετικό πόνημα ειδικά για τη Βοσνία, In The Land Of Blood and Honey. To Whistleblower δε θα γυριζόταν χωρίς εκείνη, καθότι το είχε η ίδια απορρίψει το 2005, ένεκα της τότε εγκυμοσύνης της. Ούτε θα τραβούσε την προσοχή των εταιριών διανομής χωρίς την παρουσία των παλαιμάχων Vanessa Redgrave και David Strathairn (Goodbye and Goodluck), πόσο μάλλον με την υπερτάτη milf, επιστήθια φίλη του ZerVo, Monica Bellucci που εδώ σπηκάρει με άνεση αγγλικά και ρώσικα, χωρίς όμως να διασώσει, όπως δυστυχώς και οι προαναφερθέντες ικανότατοι θέσπιδες, τον διακοσμητικό ρόλο της ως UN official σε μια ταινία που αποφεύγει να διεισδύσει στο αληθινό καυτό ζήτημα: Της παγκόσμιας διαπλοκής του εμπορίου της ειρήνης.

Για πες: Οι σκηνές βίας είναι νατουραλιστικά δοσμένες και πειστικά φωτογραφημένες. Η τρίτη πράξη υστερεί προσπαθώντας άγαρμπα να δώσει ρυθμό και σασπένς αστυνομικής δολοπλοκίας ενώ η τελική έκβαση είναι σχεδόν ανυπόφορα ακαδημαϊκή, ακόμη και για πρώτη ταινία. Η Kondracki σφυροκοπά περί τις δύο ώρες ένα μήνυμα που είναι παραπάνω από έκδηλο, μη αξιοποιούσα την απρόσμενα διαφοροποιημένη από τα χολυγουντιανά κλισέ ερμηνεία της Weisz. Το Whistleblower είναι μια ιστορία που αξίζει να ιδωθεί, ωστόσο θα της άρμοζε μια περισσότερο μεστή, τολμηρή και ταυτόχρονα πιο ψύχραιμη ταινία από αυτή της Καναδέζας δημιουργού. Ιδανική επιλογή για κινηματογραφικές ρετροσπεκτίβες μη κυβερνητικών οργανισμών ενάντια στο σεξουαλικό δουλεμπόριο γυναικών ναι μεν, αλλά Insider ή Silkwood δεν είναι, ούτε από μακριά.






Στις δικές μας αίθουσες, στις 31 Μαΐου 2012 από την Village